Nieuwe vrienden
Procedures helemaal zat
Nico Bouwes (60) woont sinds 2001 met zijn vrouw Jacqueline en 4 zoons in de stolpboerderij Welgelegen in Schagerbrug. Voordat zij er destijds introkken heeft hij het woongedeelte van de grote stolp (17 x 21 m) helemaal verbouwd. Bouwes: “Ik was toen bouwkundig aannemer en had al vele stolpen verbouwd en gerestaureerd. Dus ik wist waaraan ik begon en tot op de dag van vandaag heb ik geen spijt van wat ik toen heb gedaan. Ik heb alles met respect voor het gebouw aangepakt en historische details zo veel mogelijk behouden. Bij de tweede stolp die ik kocht is alles heel anders gelopen.”
Ruimte voor Ruimte
In 2005 kocht Bouwes zijn tweede stolp, Westphalen in Sint Maartensbrug. Nu, ruim vijftien jaar later, kan de verbouwing tot vier appartementen pas echt van start. “Ik heb gebruik gemaakt van de toenmalige uitvoeringsregeling Ruimte voor Ruimte. In deze regeling moest storende bebouwing van agrarisch bedrijven worden opgeruimd in ruil voor de bouw van een of meer compensatiewoningen in het buitengebied. Deze woningen moesten dan wel aan bepaalde voorwaarden voldoen, zoals omvang, vormgeving en inpassing in het landschap.”
Ervenconsulent
Rond Westphalen heeft Bouwes oude stallen en schuren verwijderd en inmiddels een compensatiewoning gebouwd. Maar voordat de oude stolpboerderij (15 x 16 m) kon worden ingericht met vier appartementen moest het bestemmingsplan worden gewijzigd en tal van onderzoeken plaatsvinden, zoals een bouwhistorisch en een cultuurhistorisch onderzoek. Bouwes: “Allerlei gemeentelijke commissies hebben zich ermee bemoeid maar inmiddels is het verschillende keren aangepaste bouwplan goedgekeurd. Ik wacht nu alleen nog op het advies van een ervenconsulent. Maar zo langzamerhand ben ik al die procedures wel helemaal zat!”
Nieuwe vrienden
Droom die is uitgekomen
Nancy Piebinga woont met haar vriend Maurits Hermans en zijn twee kinderen bijna een jaar in een stolp aan de Kanaalweg in Koedijk. Van het pand, waarin nu twee woningen zijn gevestigd, willen zij één grote woning maken en daarin de oude sfeer weer terugbrengen. Zij nemen de tijd voor alle aanpassingen en verwachten het project over vijf jaar af te ronden.
Nancy en Maurits komen beiden uit het centrum van Haarlem en hebben elkaar daar ook ontmoet. Toen ze besloten om samen verder te gaan, wilden ze een hele nieuwe start maken en kochten een stolp in Koedijk. Nancy (51) zegt daar geen moment spijt van te hebben en blij te zijn dat ze de Randstad kon verlaten. “Haarlem is heel druk geworden, je kunt je auto er bijna niet kwijt en de mensen zijn er gehaast. Hier in Koedijk vind je rust en hebben mensen nog tijd voor een praatje.”
Direct afgebrand
De stolp is de middelste van drie bijna identieke boerderijen op rij. Hij werd in 1871 gebouwd, brandde bijna direct af en werd in 1874 weer opgebouwd. De vorige eigenaren hebben er in de jaren zeventig twee woningen in gevestigd en daarbij de modernisering nogal rigoureus aangepakt. Nancy en Maurits hebben dus nu twee keukens en twee woonkamers, dus een flinke verbouwing is noodzakelijk. De jaren zeventig-kleurstelling in het interieur willen ze vervangen door originele Westfriese kleuren, zoals het ooit geweest moet zijn.
Heerlijke interieurfoto’s
Nancy noemt het bezit van de stolp een droom die is uitgekomen. “Heel romantisch, maar zo zal het vroeger natuurlijk niet zijn geweest. Ik ben direct vriend van de Boerderijenstichting Noord-Holland geworden omdat ik alle verhalen over stolpen in jullie magazine heel interessant vind. Ik lees de Vrienden van de Stolp van A tot Z. Vooral artikelen met foto’s van interieurs vind ik heerlijk!
Hulp bij duurzaamheidsadvies
Duurzaamheid is een van de belangrijkste onderwerpen voor de Vrienden van de Boerderijenstichting Noord-Holland. Alle eigenaren willen hun stolp graag toekomstbestendig maken, voor zover dat tenminste nog niet is gebeurd. Goed advies daarbij is heel belangrijk. Maar het inwinnen van goede, betrouwbare en betaalbare adviezen valt niet mee. De bezitters van rijks-, provinciale- en gemeentelijke monumentale stolpen én beeldbepalende stolpen wordt het gemakkelijk gemaakt. Het Nationaal Restauratiefonds vergoedt een deel van de kosten als ze in zee gaan met Duurzame Monumenten-adviseurs.
Rijksmonumenten
Het Restauratiefonds levert vanuit zijn missie ‘Springlevende monumenten’ graag een bijdrage aan de ambities in het Klimaatakkoord om ook monumenten te verduurzamen. Om eigenaren van monumenten en beeldbepalende panden te ondersteunen bij het kwalitatief verduurzamen van hun bezit is het Restauratiefonds de samenwerking met de DuMo-adviseurs gestart. Het verduurzamen van een monument vraagt om een zorgvuldige aanpak. Met een duurzaamheidsadvies van een specialist blijft het monument nog beter behouden voor toekomstige generaties.
Met een gerust hart
Ook Stichting ERM, die onder meer de richtlijnen voor het kwalitatief verduurzamen van monumenten beheert, is bij de samenwerking betrokken. Zo volgen alle DuMo-adviseurs deze ERM-richtlijnen duurzaamheid en worden de adviezen steekproefsgewijs door ERM getoetst. De hoogte van de vergoeding is afhankelijk van het type advies en bedraagt maximaal 1.000 euro. De aanvraag kan alleen achteraf worden aangevraagd met de factuur van de DuMo-adviseurs. Wacht niet te lang want het door het Nationaal Restauratiefonds gereserveerde budget kent een limiet.
Foto's: Mart Groentjes
Grote kenner van stolpen overleden
Op 18 juli overleed Joop van Diepen, oud-bestuurder van de Boerderijenstichting Noord-Holland.
Door zijn grote betrokkenheid bij de boerderijenstichting waren gesprekken met Joop altijd geanimeerd: de oud docent Engels schemerde daarin door. Met zijn humor was hij een bindende kracht in het bestuur.
In gesprekken was er altijd ruimte voor heerlijk uitweiden over boerderij zus-en-zo van die-en-die; het werden steevast smeuïge verhalen maar het gaf de stolpen ook een gezicht, een persoonlijkheid, waardoor we ze nog actiever gingen beschermen.
Geen wonder dus dat ook Joops lezingen heel populair werden. Tot recent waren we erg blij als we hem daarvoor kon strikken. Want succes was verzekerd omdat de stolpen tot leven werden gebracht, evenals de streek waar ze stonden.
Bonding, Joops kwaliteit bij uitstek. Boeiend als verteller, als persoon. Met grote kennis van de mensen en van de Westfriese cultuur. Deze was en is verankerd in de taal en dat kon Joop heel mooi weergeven. Andere verenigingen en organisaties hebben zich eveneens rijk geweten met zijn inbreng, maar zeker de Boerderijenstichting zal hem, als uitgelezen kenner van de stolp, haar bewoners en hun manieren, node missen.
Op de foto de publicatie uit 2013 ‘Wonen en werken in de stolp’ van Joop van Diepen en Anneke Zandt.
Nul op de meter, het kan!
Wim Schermer (74) kocht vijftien jaar geleden een stuk grond op De Woude, een eiland in het Alkmaardermeer. Hij en zijn vrouw Marian waren verliefd geworden op de plek. Voorheen had er een stolp gestaan en als hij er wilde bouwen dan mocht het niet anders dan weer een stolp zijn met dezelfde afmeting (14,5 x 14,5). Maar dat is veel te groot voor ons tweeën en kost een vermogen om het warm te stoken, dacht Schermer. Er bleef maar één mogelijkheid over: goede isolatie, een warmtepomp, balansventilatie en zonne-energie.”
Compartimenteren het toverwoord
Na zijn succesvolle bouw van een energieneutrale stolp groeide de voormalig politieman, luchtfotograaf en ICT-ondernemer na zijn pensionering uit tot een baken voor particulieren en ondernemers die hun panden energieneutraal willen maken. Ook veel potentiële en nieuwe eigenaren van een oude stolp weten de weg naar Wim Schermer te vinden. “Ja ook in een oude stolp kun je energieneutraal wonen mits je de verbouwing maar goed aanpakt. Compartimenteren is het toverwoord. Bouw een top-geïsoleerde woning in je stolp. Het is meestal onhaalbaar om de hele stolp, inclusief het piramidedak, zo te isoleren dat met behulp van een warmtepomp en een warmterecirculatiesysteem de meterstand op nul blijft staan.”
Een echte stolp
Wim Schermer is al jaren vriend van de Boerderijenstichting Noord-Holland. “Ik wilde op een van de mooiste plekjes in onze provincie wel een echte stolp bouwen. Geen boerderij maar een stolp om in te wonen, dus een exacte kopie van wat er stond ging het niet worden. Maar we hebben voor het exterieur wel heel goed gekeken wat gebruikelijk is voor stolpen in deze regio. Dus geen overdadige decoratie en ook de twee dakkapellen van de oude boerderij kwamen niet terug.
Meerkosten terugverdiend
In het interieur wilde ik graag het eikenhouten vierkant in het zicht houden, waardoor goede balansventilatie onontbeerlijk was. De zonnepanelen wilde ik niet op het dak van de stolp, dus ik huur ruimte voor 27 zonnepanelen op het dak van een boerenschuur hier niet ver vandaan. Al met al hebben we veel extra investeringen gedaan, maar die meerkosten hebben we inmiddels helemaal terugverdiend. Nu wonen we elke dag met veel plezier in een zeer comfortabele stolp met nul op de meter, inclusief de voeding voor mijn elektrische auto.
Oogstfeest 2021
Zaterdagmiddag 2 oktober is het zover: het jaarlijkse Oogstfeest! Zet de datum vast in de agenda. Afhankelijk van de corona-ontwikkelingen organiseren we een fysieke of digitale bijeenkomst.
Aan het programma wordt nog gewerkt. Meer informatie daarover volgt in de Stolpennieuws van 3 september. Houd ook onze website in de gaten.
Foto: Kenneth Stamp
