In de Binnenkijker kijken we binnen in een stolp. Nog meer dan de exterieurs verschillen de interieurs van stolpen. In deze aflevering de binnenkant van een herbestemde stolp die geheel volgens de regels en zeer creatief is aangepast voor buitengewone zorg op maat. Een kijkje achter de schermen van De Hulst, een bijzondere zorgboerderij.

Pakken witte wolken in een blauwe lucht geven de groene droogmakerij een lichtvoetig vakantietintje. Tractoren knorren over polderwegen, meeuwen scharrelen op akkers en aan de horizon steken molenwieken en stalen staketsels van hoogspanningsmasten elkaar naar de kroon. De ringdijk van de Schermer biedt verhoogd uitzicht naar twee kanten met tegelijkertijd zicht op de ringvaart met voortkabbelende golfjes en op het laaggelegen polderland. Akkers met hoog opgeschoten maïs, stoppelgeschoren graan, gras. Veel groen gras en rust. Rustig is het ook bij de stolpboerderij met twee majestueuze treurbeuken op het voorerf. Warmthuis De Hulst staat te lezen op het toegangshek. Het boerenbedrijf is duidelijk passé, maar de ambiance is gebleven. En hoe!

Boerenerf als intiem dorpsplein

De opdrachtgevers Bouwcompagnie en Stichting Warm Thuis zochten een paar jaar geleden een project om mensen met dementie kleinschalig en intiem op te vangen. Dit komt in kort bestek neer op een veilige plek die zowel een zo herkenbaar mogelijke als een betekenisvolle leefomgeving biedt. Toen de locatie van stolpboerderij De Hulst in Oterleek op de markt kwam, was het voor beide partijen duidelijk dat deze plek exact zou passen in de gehechtheidstheorie die centraal staat in de filosofie voor dit soort bijzondere zorg.
FARO architecten en architectenbureau Sander Douma bogen zich over deze uitdagende opgave en wisten opdrachtgevers en vergunningverleners te overtuigen van hun visie op de bouwplannen. FARO rangschikte het boerenerf opnieuw door de functies van wonen, ondersteuning, verblijf en recreatie in twee bestaande en drie nieuwe schuurachtige gebouwen onder te brengen. Hierdoor ontstond een complex gebouwen dat qua vorm logisch aansloot bij het polderlandschap. Een boerenerf als een intiem dorpsplein. Douma nam de stolp onder handen en bracht daar ruimtes in aan voor wonen, logeren en ontspanning. Ondanks de strenge regelgeving van een dergelijke zorginstelling, is Douma erin geslaagd om de nieuwe functies in te passen binnen de traditionele bouwkenmerken van een stolp. De buitenkant pakte hij op dezelfde manier aan. Beide architecten bewezen dat nieuwe functies heel goed kunnen passen in een traditioneel ensemble, waardoor de zo gezochte intimiteit voor deze specifieke doelgroep ouderen als vanzelf ontstond. Een win-win situatie. Bijzondere zorg onder een karakteristiek piramidaal dak.

Larix

Binnen is de traditionele indeling de basis voor een veilige en gezellige woonomgeving, aldus Ingrid Meester die gastvrij ontvangt en rondleidt. Glad afgewerkte wanden in plaats van houten schotten. Maar de nieuwe entree die knap is ingepast in de oorspronkelijke hoek van de dorsdeuren geeft meteen het gevoel van een stolp. De grote activiteitenruimte op de plek van de dors met nu een biljart, makkelijke fauteuils, een grote feesttafel, een zithoek om te lezen en een tv zijn bijna de vanzelfsprekende opvolgers van tractor en wagens van de voormalige boer. De twee toogramen voor zijn nog steeds boerensjiek en de kleine kelderramen op de vloer geven aan dat zich hier oorspronkelijk de opkamer bevond boven de voorraad- of kaaskelder. Van het uitzicht door die raampjes kun je nu alleen liggend genieten. Miceview! Een trap en een lift zijn beslist nieuwe elementen. Knap toegepast is de ruimtelijke doorkijk naar boven tot in de nok. Daar is de vierkantconstructie in het zicht gebleven. Twee logeerkamers hebben uitzicht op dijk en voorerf. In het vierkant weer een zitruimte, maar de bewoners bevolken vandaag de gezellige woonkeuken boven de ‘koestaart’. Medewerksters Moniek en Inge geven er drie bewoners de nodige aandacht. Zij geven aan dat de plek aan de keukentafel veruit favoriet is, omdat ie knus is en weids uitzicht over de polder biedt. Het zware hout van vierkantstijlen en dekbalken moesten nieuw worden aangevoerd, omdat het oude vierkant te lang in weer en wind had gestaan en grotendeels onbruikbaar was geworden. “Het is larix”, weet Sander als geen ander. Voor de bewoners is het van groot belang dat ze zich met eigen spullen kunnen inrichten, daarom is er ook veel ruimte voor persoonlijke details als schilderijen en foto’s van familie, molens en koeien. In het interieur zijn onverwacht veel details van de stolpboerderij zichtbaar gebleven. Zoals de stolp buiten zijn karakteristieke uitstraling behield met zijn stoere puntdak, zijn topgevel met deftige raampartij, makelaar en naambord en zijn forse kroonlijst met eronder een verfijnde sierrand van keramiektegeltjes. Drie dubbele toogramen plus een enkel toograam en een dito (stal)deur completeren de klassieke schoonheid van deze stolp met een bijzondere herbestemming. De conclusie kan getrokken dat de bouwvorm en het volume van een stolpboerderij veel, heel veel mogelijkheden biedt voor een toekomstbestendig hergebruik, zeker als daar het erf bij wordt betrokken. De Hulst is daarvan een exemplarisch voorbeeld. Warm aanbevolen!

WM